Powtarzaj, by zapamiętać i pamiętaj, by powtarzać

Powtarzaj, by zapamiętać i pamiętaj, by powtarzać to 5. i 6. Zasada Johna Mediny

("12 sposobów na supermózg")

21.Wiek 1/2010 podaje uproszczoną, lecz oddającą kompleksowy charakter procesu - definicję pamięci: to mentalna zdolność przywoływania zdobytej informacji lub przeżyć. 

Jeżeli o czymś zapominamy,to znaczy, że próbowaliśmy zapamiętać w niewłaściwy sposób. 

• PAMIĘĆ KRÓTKOTRWAŁA - umysł utrzymuje informacje zaledwie przez kilkadziesiąt sekund lub minut (wybranie nowo poznanego numeru, porównanie kilku cen w sklepie). Ten rodzaj jest nietrwały nie bez powodu. Gdyby mózg gromadził wszystkie z pozoru mało istotne dane, prędko zostałby przeciążony. A ponieważ zachowuje średnio tylko siedem nowych elementów, jesteśmy w stanie zapamiętać przez chwilę np. numer telefonu. Aby pamiętać coś przez dłuższy czas, potrzebna jest pomoc pamięci długotrwałej.
  (Źródło: 21.Wiek 01/2010)
  
  
  Alan Baddley, brytyjski naukowiec silnie zainteresowany pamięcią roboczą (operacyjną = krótkoterminową) opisał ją jako układ złożony z trzech czynników: słuchowego, wzrokowego i wykonawczego.

1. Pierwszy składnik pozwala przechowywać niektóre informacje dźwiękowe i jest przydzielony do informacji werbalnej. Baddley nazwał go pętlą fonologiczną.
   
   
2. Drugi składnik pozwala zatrzymywać niektóre informacje wizualne; ta pamięć przypisana jest do wszelkich obrazów i przestrzeni, z jakimi styka się mózg. Baddley nazwał to szkicownikiem wzrokowo-przestrzennym.
   
   
3. Trzecia składowa to czynność kontrolna zwana buforem zdarzeń; przechowywane są w nim wszelkie informacje na temat następstwa zdarzeń w pamięci roboczej.
   
4. W późniejszych publikacjach Baddley zaproponował czwartą składową, zwaną buforem epizodycznym, a przypisaną do opowieści, które dana osoba mogła usłyszeć. Tego elementu nie zbada jednak dokładnie.

Wszystkie systemy pamięci (Ebbinghaus jako pierwszy dowiódł istnienia dwóch systemów pamięci: krótkoterminowego i długoterminowego) mają ograniczoną pojemność i ograniczoną trwałość. Jeśli informacja nie zostanie przetworzona w jakąś bardziej trwałą formą, wkrótce zanika. Ebbinghaus wykazał także, że powtarzanie może w pewnych warunkach zmienić system krótkoterminowy w długoterminowy. Proces przetwarzania śladów krótkoterminowych w trwalsze formy nazywamy konsolidacją.

(Na podstawie: "12 sposobów na supermózg", John Medina)

Źródło: 21.Wiek 4/2010

• PAMIĘĆ DŁUGOTRWAŁA - przechowuje informacje, które nabywamy w mniej lub bardziej świadomy sposób (sprawy osobiste, obligatoryjne, emocjonalne). Przypominanie sobie niektórych informacji w niej zgromadzonych wymaga też niekiedy świadomego wysiłku woli.
  
  Odmianą tej pamięci jest PAMIĘĆ PROCEDURALNA, która dotyczy umiejętności i procedur wykonywanych tak często, że nie wymagają świadomego przywoływania.
  (Źródło: 21.Wiek 01/2010)

OTO KILKA CECH WSPÓLNYCH DLA PROCESÓW KODOWANIA (DOTYCZY PAMIĘCI KRÓTKOTERMINOWEJ):

1. Większość zdarzeń, które prognozują, czy to, co zostało poznane, będzie też pamiętane, zachodzi w pierwszych sekundach procesu uczenia się, dlatego im pracowiciej kodujemy informacje w czasie nauki, ale także gdy się z nimi stykamy, zwłaszcza gdy możemy je jeszcze spersonalizować, tym trwalsze jest ich zapamiętanie.
   Jeżeli wkładamy w kodowanie wiele wysiłku, starając się, by było ono dogłębne, powstająca w jego rezultacie pamięć jest znacznie trwalsza, niż gdyby kodowanie było wyrywkowe i pobieżne.
   Okazuje się, że większa złożoność problemu oznacza lepsze uczenie się.
   
   
2. Wydaje się, że ślad pamięciowy jest magazynowany w tych samych częściach mózgu, które spostrzegały i przetwarzały bodziec wejściowy.Neuronowe ścieżki wstępnie powołane do przetwarzania informacji kończą jako trwałe drogi, używane przez mózg do ich przechowywania.Wiele obszarów mózgu odpowiada na potrzeby nawet pojedynczych bodźców wejściowych, a każdy rejon wnosi coś innego do pamięci. Magazynowanie wspomnień oparte jest na kooperacji.
   
   
3. Być może najlepszym sposobem na usprawnienie wydobywania wspomnień jest powtórzenie warunków towarzyszących początkowi kodowania.
   Czy to możliwe, że jest to związane z magazynowaniem zdarzeń za pomocą tych samych neuronów, które na początku zostały powołane do kodowania (cecha 2.)?
   Ta tendencja jest tak silna, że pamięć poprawia się nawet w warunkach, w których uczenie się powinno być utrudnione.
   Cecha ta reaguje nawet na nastrój - uczenie się zależne od kontekstu lub stanu psychicznego.
   Nasze mózgu dają nam jedynie przybliżony obraz rzeczywistości, ponieważ mieszają wiedzę nową ze wspomnieniami z przeszłości i magazynują tę mieszankę jako całość.
   
   

CZYLI:

NAJLEPIEJ ZAPAMIĘTUJEMY INFORMACJE, JEŚLI:

• ich utrwalenie w pamięci wymaga wysiłku
• mają jakieś znaczenie
• są osadzone w kontekście

                                                                   

                                                                                              

Źródło: 21.Wiek 1/2010

                                                                                                               

(Na podstawie: "12 sposobów na supermózg", John Medina)

Filmik dotyczący 5. zasady Johna Mediny:

Do powyższych zasad dobrego uczenia się możemy dodać synchroniczną pracę obu półkul - wtedy każda z nich osiąga więcej, niż działając w pojedynkę. Na przykład studiując matematykę, łatwiej przyswoimy wiedzę muzyczną, ucząc się tańca, odniesiemy sukcesy w nauce języków, a nabywając znajomości obcego języka, zdobędziemy większą kontrolę nad ruchami ciała.

Zsynchronizowanie pracy obu półkul wywołuje głębokie odprężenie, czyli stan, w którym najłatwiej przyswaja się wiedzę (chociaż pewien stan pobudzenia jest mimo wszystko wymagany).

Koncentracja uwagi to podstawowa umiejętność niezbędna m.im. do zapamiętywania, czytania, słuchania i rozwiązywania zadań. Ta zdolność skupienia się na wybranych informacjach opiera się na procesie selekcji i redukcji informacji, które odbieramy z otoczenia.

SKOJARZENIA I WYOBRAŹNIA

Źródło: 21.Wiek 1/2010

Nasza pamięć działa poprzez skojarzenia. Jeśli nie ma oczywistego skojarzenia pomiędzy przedmiotami, bardzo trudno jest je zapamiętać. Wyobraźnia jest niezbędna do budowania oryginalnych skojarzeń i wizualizowania (tworzenia obrazów w wyobraźni w celu skuteczniejszego zapamiętania). Dzięki niej możemy uruchomić wszystkie zmysły, aby wzmocnić ślad pamięciowy.

ĆWICZENIE PAMIĘCI

• technika GSP (Główny System Pamięciowy) - http://www.projektsukces.pl/nauka_art.html (02.01.2012)
  
• rzymski pokój - http://www.projektsukces.pl/nauka_metody.html (02.01.2012)
  
• kotwice (punkty na ciele)
• metoda łańcuchowa - kojarzenie poszczególnych elementów ze sobą na zasadzie łączenia jednego z następnym, a tego z kolei z innymi, tak aby utworzyły rodzaj łańcucha. W tej metodzie należy połączyć logikę z wyobraźnią i trzymać się reguły równania: obraz + akcja = pamięć.Obrazy i skojarzenia, jakie tworzymy, powinny być żywe. Im więcej absurdu, przesady, zapachów, barw, smaków, ruchu, akcji, tym łatwiej je zapamiętać.
• mapy myśli
  (Na podstawie: 21.Wiek 1/2010)
  
  
  

   Źródło: 21.Wiek 4/2010
  
  
  
  
  
  
  
  

  

  Źródło: 21.Wiek 4/2010
  
  

  
  

  Wiedza zdobyta dzięki samodzielnej pracy uczącego się zostaje w pamięci na dłużej i uczący się jest w stanie efektywnie ją wykorzystać.

  
  

  

   Źródło: 21.Wiek 4/2010
  

  
  

  
  

  KINEZJOLOGIA EDUKACYJNA - LEŻĄCA (LENIWA) ÓSEMKA

 Źródło: 21.Wiek 1/2010

ZAPAMIĘTYWANIE INFORMACJI

Źródło: 21.Wiek 1/2010