poniedziałek, 7 listopada 2011

Na początek...

...fragment książki „Kto pompuje powietrze do papryki?” Petera-Matthaisa Gaede'a i Jens Rehländer'a:

 „Często słyszy się, że człowiek wykorzystuje tylko dziesięć procent pojemności mózgu. Czy tak jest naprawdę?

Nie, twierdzą naukowcy. To niemożliwe, gdyż wówczas można by bezpiecznie usunąć 90 procent mózgu i w żaden sposób nie odbiłoby się to na funkcjonowaniu organizmu. Potrzebujemy całego mózgu, choć nie zawsze wykorzystujemy cały jego potencjał jednocześnie. Nawet drobne uszkodzenie mózgu, na przykład w wyniku udaru, powoduje drastyczne upośledzenie pewnych czynności.”

  
Źródło: Focus Ekstra nr specjalny, 7/2009

Zanim zagłębię się w bogactwo interesujących informacji/ciekawostek na temat mózgu, myślę, że warto zapoznać się z podstawową budową i funkcjonowaniem tego narządu, tworzonego przez tkankę nerwową! To warta podkreślenia cecha, gdyż wielokrotnie spotkałam się ze stwierdzeniem, iż mózg tworzony jest przez tkankę mięśniową...

Przeglądając archiwalne magazyny odnalazłam znakomitą "Ściągawkę z mózgu" zamieszczoną
w numerze specjalnym Focus Ekstra (1/2008), która tak jak pisze autor (Jan Stradowski) - jest "dość subiektywną ściągawką z zupełnie egzotycznej zawartości naszej czaszki".



A to zdjęcie pochodzi z Psychologii Dziś, 3/2011

Mózg waży ok 1,2 kg; tworzy go 100 mld neuronów skupionych przeważnie w istocie szarej mózgu - jest przy tym OGROMNIE WYDAJNY. Według ostatnich szacunków (jak podaje 21.Wiek (08/2010)) mózg potrafi wykonać 38 petaflopów (38 biliardów operacji) na sekundę! Jego pojemność to 3584 tetrabajtów!

 Budowa neuronu krok po kroku (26.11.11): 
(zachęcam do zapoznania się z innymi filmami tej strony ;) )
 
 Zgodnie z 3 zasadą Johna Mediny („12 sposobów na supermózg”) każdy mózg jest inaczej okablowany. 
  • To, co robisz i czego się uczysz w życiu, fizycznie zmienia wygląd twego mózgu - dosłownie zmienia jego okablowanie.
  • U ludzi różne obszary mózgu rozwijają się w różnym tempie.
  • Nie ma dwóch ludzi, którzy przechowywaliby tę samą informację w ten sam sposób i w tym samym miejscu.
  •  Jest mnóstwo sposobów, by podnieść poziom inteligencji, przy czym wielu z nich nie da się wykazać testami IQ.

Zdjęcia pochodzą z nr 8/2009 Focusa i przedstawiają okablowanie ludzkiego mózgu, a także przebieg włókien nerwowych w mózgu szczura i małpy Rezus.





Ciekawe jest to, że "włókna nerwowe są zbyt małe, by dało się je zobaczyć na obrazach z rezonansu magnetycznego i dlatego uczeni śledzą, jak porusza się woda w mózgu i na tej podstawie obliczają przebieg wypustek komórek nerwowych." 

 A jak działa mózg?

To pytanie i większość z tej dziedziny postawiła dopiero nauka XX w. - biologia komórkowa, neurofizjologia, psychologia, cybernetyka. Dlatego tak jak napisałam we wstępie – mózg to wciąż niepoznana zagadka naszego ciała; naukowcy odpowiedzieliby: „Ludzki mózg jest najbardziej złożonym obiektem poznanego przez nas wszechświata”. „To właśnie kompleksowość czyni proste modele niepraktycznymi. Dokładnego modelu nie można jednak skonstruować” - tłumaczy neurolog Scott Huettel z Centrum Kognitywnych Nauk Neurologicznych przy Duke University w Północnej Karolinie. Jednym z najważniejszych zadań pozostaje odkrycie sposobu, w jaki wykształca się u nas altruizm i samoświadomość.

  • 300 informacji na sekundę pędzi przez włókno nerwowe (akson). Służy ono za drogę łączącą poszczególne neurony. Takich infostrad jest więcej, niż można by się spodziewać: jedna komórka mózgowa jest w stanie łączyć się nawet z 10 tysiącami innych!
  • Nawet z prędkością 430km/h pędzą przez neuron pojedyncze sygnały. Aby pokonać włókno nerwowe o długości jednego centymetra, informacja potrzebuje około 0,1 milisekundy (Świat Wiedzy, 3/2011)
Im częściej komórki nerwowe (neurony) są pobudzane przez ruch, wyzwania intelektualne, ale również zwyczaje myślenie, tym więcej tworzy się dróg komunikacji, czy synaps. Neurobiolodzy nazywają ten proces regułą Hebba. (Świat Wiedzy 3/2011)

Źródło: 21.Wiek, 7/2010

Źródło: Psychologia Dziś, 3/2011

Jak to działa?

Myśl pobudza dwie komórki mózgowe. Te z kolei budują między sobą połączenie, tworząc na końcu swoich włókien nerwowych łączące się synapsy. Powstaje miejsce kontaktowe, umożliwiające komunikację. Jeżeli powtarza się zadanie lub przywołuje zapamiętaną wiedzę, obie komórki aktywują się i używają istniejącego już połączenia. Im częściej pobudzane są obydwa neurony, tym sprawniejsze jest połączenie między nimi. (Świat Wiedzy, 3/2011)

Źródło: Psychologia Dziś, 3/2011

 * Rewolucja w neurobiologii?

Jak podaje 21.Wiek (01/2010), naukowcy z Węgier odkryli jeden rodzaj neuronów GABA-ergicznych, komórek występujących w korze mózgu i uwalniający przekaźnik hamujący (GABA),
który uwalnia neuroprzekaźnik w postaci gęstych „chmur” do przestrzeni międzykomórkowej, bez pomocy synaps. Taka „chmura” neuroprzekaźnika działa hamująco na sąsiednie neurony.

Źródło: 21.Wiek, 7/2010

Powstawanie nowych komórek mózgowych:  
  1. Obecność dwóch komponentów: neuronalna komórka macierzysta (regularnie się dzieli, tworząc nowe komórki) i bodziec z zewnątrz.
  2. Rozbudowa materiału bazowego (trening), która zapobiega obumarciu komórek potomnych.
  3. Bodziec mentalny prowokuje komórki nerwowe: zaczynają pracować na wysokich obrotach, aby uporać się z informacjami.
  4. Wzmocnienie młodych neuronów.
  5. Wykształcenie i łączenie się w sieci komórek nerwowych trwa od 2 do 3 tygodni. Uchodzą one za bardzo wydajne i dysponują dużym potencjałem: są jeszcze niezużyte, wrażliwsze i potrafią szybciej tworzyć synapsy. (Świat Wiedzy 3/2011)
→ Mózg potrafi rosnąć- każdego dnia może zyskać nawet 40 tysięcy neuronów (Świat Wiedzy 3/2011).

A czy mózg rośnie pod wpływem ciemności? Tak brzmi pytanie w Świecie Wiedzy (4/2011). 
Skandynawowie mają większe mózgi od Afrykańczyków. Jaki jest tego powód? Ciemność- do takiego wniosku doszli naukowcy z Uniwersytetu w Oxfordzie. Dlaczego jednak mózgi stawały się większe akurat tam, gdzie było mniej widać? - Im mniej było światła, tym większe musiały się wykształcić oczy - twierdzi antropolog Eiluned Pearce. Zwiększyła się przez to liczba receptorów światła na siatkówce. W związku z tym mózg potrzebował zwiększyć moc obliczeniową, aby z informacji wytworzy trójwymiarowy obraz - powiększył się więc ośrodek widzenia. - To wyjaśnia, dlaczego ludzie 
z wyższych szerokości geograficznych mimo większych mózgów wcale nie są mądrzejsi - mówi Pearce.

A to na zachętę - do ćwiczeń psychofizycznych i do śledzenia kolejnych postów ;)

Źródło: Świat Wiedzy, 3/2011










Brak komentarzy:

Prześlij komentarz